1. Mal ile ihsan. Birine mal ile yardım etmek mal ile ihsan denir. İnfak âyetlerinden sonra gelen “Allah Muhsinleri sever” ifadesinden maksat, Allah mal ile iyilik yapanları sever demektir.

2. Makam ile ihsan. Bir yerde, kurumda rütbesi olan kişinin ihtiyaç sahibi kimseler ile ilgilenmesi, onları gerekli yerlere ulaştırması, işini yapmayı bilmeyenlere yardımcı olması da bir ihsan türüdür.

3. İlim ile ihsan. İlmin hakkını vererek bulunduğu meclisleri ilim ile şenlendirmesidir. Gıybet, dedikodu ve boş konuşmaları ilim ile kapatmasıdır. Ancak bunu yaparken de insanları da bıktırmadan yapmalıdır.

4. Beden ile ihsan. Fiziki yardıma ihtiyacı olan birine yardım etmesidir. Arabaya ihtiyaç duyan birisine araba ile yardım etmesidir.

5. Muamelatta ihsan: Kurban keserken bıçağı keskin yapmak, had cezası uygularken aşırıya gitmemek, savaşta insanlık dışı muamelede bulunmamak, arabayı yaya ve trafik akışına engel olmayacak şekilde park etmek vb.

Yukarıdakilerin tamamı insana yönelik ihsandır.
Allah’a yönelik ihsan şekli de vardır.

6. İbadette ihsan. Allah’ı görüyor gibi ya da Allah tarafından görülüyor inancı ile ibadet etmektir. İhsanın en büyük derecesi de budur.

Allah Muhsinleri sever denilince ne demek istediği anlaşılır oldu sanırım.

Murat Padak