İlim, bilgi, eğitim teknikleri değişse de bu iki maddeye dikkat etmek lazım.

1- Sabırsız kişi ilim öğrenemez.

Sabır, hoş olmayan durumlara katlanmak, tahammül etmek demektir. Ders alınan yerin uzak olması, imkanların kısıtlı olması, ders arkadaşlarının, sınıf arkadaşlarının patavatsız olması, hocanın sert mizaçlı olması, maddi imkanların az olması vb.. Tüm bunlara sabretmeyen ilim öğrenemez. Ya da yeteri kadar öğrenemez.

2- Hocaya itiraz eden kişi ilim öğrenemez.

Eğitim hayatım boyunca bunu hep gördüm. Hocanın kusurlarını arayan, onu düşürmek için soru soran, hocanın bilmediği bir alanda soru yağmuruna tutan kimselerin ilimden hiç bir şey elde etmediklerini gördüm.

Belli bir mezheb ve meşrepte yetiştiği için farklı hocanın etkisi altına girmemek için ön yargılı ders dinleyenlerin eğitimden hiçbir şey almadıklarını gördüm.

Hocaya mutlak itaatten bahsetmiyorum. Hocanın seviyesi, ilmi durumu, tutumu, tecrübesi ve benzeri bir çok farklı yönü olabilir. Öğrenci sazan gibi her şeye atlamamalı, herşeye zırt pırt itiraz etmemelidir.

Hocanın son sözünü dinlemeli, araştırmalı ve sonra gerekirse itiraz etmelidir. Ders esnasında yapılan makul itirazlar hariç bir çok itiraz dersin kaynamasına neden olur.

Murat Padak