Rahmanın kulları: Yeryüzünde kibarca ve nezaketle yürüyen ve kendini bilmez bir cahille muhatap olunca da: “Selametle kal” diye yoluna devam edenlerdir. Furkan Suresi 63

Cahil, kendisini bilmeyen, haddini bilmeyen, nerede konuşması nerede susması gerektiğini bilmeyen, alim ile nasıl konuşulur, Arif ile nasıl oturulur, adap, edep, görgü ve nezaket bilmeyen kişidir. Bazı cahiller ilmi cahildir. Edep konusunda alim ve arif kimselerdir. Bazı cahiller edep cahilidir. İlim ve irfan var ama edepten yoksundur. Bazı cahiller okuma yazma cahilidir. Ama dünyayı ve kendisine lazım olacak ve lazım olmayacak şeyleri bilir. Bazı cahiller var ki, ünvanı vardır ama dünyadan bihaber yaşarlar.

Cahil kişi kadir kıymet bilmez. Sesini kısmasını, kapatmasını bilmez. Edep, ilim, irfan ve dünya cahili olan birisi ile muhatap olursanız, bu bir olsun bir daha olmasın. Onu ikna etmeyin, onun yanlışına yanlış demeyin. Onunla oturmayın, onunla gezmeyin. Zira onunla birlikte gezdiğinizde sizi rezil eder, onunla birlikte yediğinizde sizi mahcup eder. Ondan borç aldığınızda sizi pişman eder. Ona emanet verdiğinizde size ihanet eder. Onunla tartıştığınızda size hakaret eder. Ondan ilim alınmaz ona İlim verilmez.

Ama haddini bilen cahil ile birlikte olabilirsiniz. Sus derseniz susar, konuş derseniz konuşur. Edebini bilir. Büyüğünü bilir.

Bundan dolayı olsa gerek Rabbimiz böyle cahiller ile karşı karşıya kaldığımız zaman ne yapmamız gerektiğini söylüyor. Ona eyvallah de, tamam de, selametle kal de, görüşürüz de, haklısın de ve oradan uzaklaş!

Murat PADAK

Eğitim Görevlisi