Buhari, eserini yazdıktan sonra hocası Ahmed bin Hanbel’e arz eder. Ahmed bin Hanbel bir kaç husus hariç eseri beğenir.

Buhari’nin çağdaşı olan Müslim Buhari’nin “Ravilerin karşılaşmış olma (lika) şartına bazı eleştiriler yöneltir. Dönemin diğer muhaddisleri Ebû Dâvud, Nesai, İbni Mace gibi muhaddisler de döneme damgalarını vururlar.

Buhari hicri 256 vefatlıdır. Eseri uzun yıllar tanınmaz. Hatta bir çok büyük muhaddis Ahmed bin Hanbel, İmam Malik ve Ebû Dâvud’tan bahseder ama Buhari’den hiç bahsetmezler. İmam Taberi, Tahavi gibi büyük muhaddisler Buhari’den neredeyse hiç söz etmezler. Hicri beşinci yüz yılda Ramehurmuzi, İbni Hazm gibi otoriter alimler Buhari’den söz eder. Olumlu ve olumsuz bazı eleştiriler yöneltirler. Olumsuz eleştiri yöneltirken de Buhari’nin büyüklüğünü anlatmaktan kaçınmazlar. Dönemin büyük alimlerinden Makdisi ve Beyhakî ile de Buhari hadis ilminde şöhretini kazanır. Öyle ki, artık dünyanın her tarafında Buhari konuşulur. Hadisleri ezberlenir. Buhari’nin Ravileri incelenir. Buhari o kadar araştırılır ki, didik didik edilir.

O kadar şöhret kazanır ki, yüzlerce evet yüzlerce Şerh yazılır. Buhari’nin Ravileri üzerine, rivayetler üzerine, cerh ve tadil üzerine çok değişik tarzda şerhler yazılır. Buhari bir taraftan hadis otoriterleri tarafından eleştirilirken diğer taraftan ne kadar muazzam bir eser olduğu konuşulur ve tartışılır oldu. O kadar ilgi çekti ki, Kuran’dan sonra en sahih bilginin olduğu eser ünvanını aldı.

Ünü dünyanın her tarafında yayılan Buhari’nin bu şöhreti gün geldi otuz tane hadis ezberlememiş, on tane hadisi şerhi ile okumamış, hatta Buhari’de eleştirdiği hadisi bizzat Buhari’de okumayıp facebook yorumlarında okumuş tıfıl gençler gelinceye kadar devam etti.

Bu gençler Buhari’yi acımasızca eleştirmeye başladı. Buhari’de olup olmadığına bakmaksızın Buhari böyle bir hadis rivayet etmiş ama bu hadis saçma diyerek Buhari’yi yerden yere vurmaya başladı.

Buhari’yi eleştiren muhaddislerin her biri Buhari kadar muhaddisti. Her biri yüz binlerce hadis ezberlemişti. Her biri Ravileri her yönüyle tanıyan biriydi. Her biri Kuran’ı fatiha Sûresi gibi ezber, Hadisleri de isterlerse alfabetik, isterlerse son ravi ismine göre, isterlerse sahabe sıralamasına göre, isterlerse hadisleri aldıkları hocaların isimleriyle rivayet edecek kadar ezberdiler.

Bugün Buhari’yi eleştirenler yüz tane hadis ezber değil. Yüz değil on tane ravi ismini bilmezler. Hatta yirmi tane ravi sahabe ismini bilmezler. Tabiun ile etbaı Tabiun’u birbirinden ayırt etmezler. Ama eleştirmeye gelince cellat gibi eleştirirler.

Evet, hiçbir alim kusursuz değildir. Ama bir alimin denginde olmayıp onu şuursuzca eleştirmek de insaf ehlinin yapacağı bir şey değildir.

Buhari’nin bugün eleştirilen tüm hadisleri bin yıldır eleştiriliyor zaten. Ama insaf ehli eleştirmiştir. İbni Hacer, İbni Hazm ya da Bedrettin Ayni onu eleştirince kesinlikle zorumuza gitmiyor. Ama on tane hadis ezbere bilmeyen birinin Buhari’yi eleştirmesi zorumuza gidiyor.